Điều tra khảo sát tìm nguyên nhân lây nhiễm HIV cao tại xã Kim Thượng

Qua chuyến thăm và làm việc của Cục Phòng, chống HIV/AIDS tại xã Kim Thượng và tỉnh Phú Thọ, PGS.TS Nguyễn Hoàng Long cho biết, theo báo cáo của Sở Y tế tỉnh Phú Thọ và qua làm việc với địa phương cho thấy trường hợp nhiễm HIV đầu tiên được phát hiện tại xã Kim Thượng là năm 2012. Trong những năm gần đây, số người nhiễm HIV mới được phát hiện và số người tử vong do AIDS tại địa bàn xã Kim Thượng ngày càng gia tăng. Trước tình hình đó, ngành Y tế tỉnh Phú Thọ đã triển khai nghiên cứu, làm xét nghiệm HIV và phát hiện được 42 người bị nhiễm HIV tại xã này. Trong số người nhiễm HIV được phát hiện, có những người đã chuyển sang giai đoạn AIDS.

Ngoài ra, từ năm 2015 đến nay đã có 5 người tử vong vì AIDS. Những thông tin này cho thấy tình hình nhiễm HIV tại xã Kim Thượng đã xảy ra từ lâu. Có thể đây là một điểm dịch HIV tích lũy đã lâu, nay qua triển khai xét nghiệm HIV rộng rãi mới phát hiện được. Như vậy, tình hình dịch HIV ở đây được coi là khá nghiêm trọng, tỷ lệ nhiễm HIV cao hơn khoảng 2,5 lần so với mức trung bình toàn quốc.                

Lãnh đạo Cục Phòng, chống HIV/AIDS thăm hỏi, động viên gia đình có người nhiễm HIV tại xã Kim Thượng, tỉnh Phú Thọ - Ảnh: Kim Huệ

Trước nghi ngờ về khả năng lây nhiễm HIV do sử dụng chung bơm kim tiêm khi tiêm chích do một y sĩ tư nhân gây ra, theo PGS,TS. Nguyễn Hoàng Long, với những thông tin hiện có, chưa thể có cơ sở để kết luận về nguồn lây nhiễm HIV tại xã Kim Thượng. Bởi một người từ khi nhiễm HIV đến khi chuyển sang giai đoạn AIDS thường trung bình sau 5-7 năm. Do vậy, với những người đã bị AIDS và tử vong tại xã Kim Thượng chứng tỏ dịch HIV ở đây đã có từ rất lâu và tích luỹ qua nhiều năm chứ không phải là mới xảy ra nhiễm HIV gần đây. Có người nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS, nhưng mới đi khám bệnh lần đầu tại y sỹ tư nhân trên địa bàn 6 tháng trước đây. Như vậy, không thể kết luận việc lây nhiễm HIV là do y sĩ trong vùng dùng chung bơm kim tiêm.

Trước tình hình trên, Bộ Y tế đã giao cho Viện Vệ sinh – Dịch tễ Trung ương làm đầu mối, phối hợp với Cục Phòng, chống HIV/AIDS, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và các cơ quan có liên quan của tỉnh Phú Thọ khẩn trương tiến hành điều tra, khảo sát nhằm tìm hiểu nguyên nhân dẫn đến tỷ lệ lây nhiễm HIV cao tại xã Kim Thượng. Cần phải xem xét toàn diện các đường lây và các yếu tố liên quan, như tình trạng người dân trong xã đi làm ăn xa khi nông nhàn, tình hình tệ nạn mại dâm, nghiện chích ma túy, cũng như nhiều yếu tố nguy cơ khác.

Cùng với đó, Bộ cũng chỉ đạo ngành y tế tỉnh Phú Thọ thông báo ngay kết quả xét nghiệm HIV cho những người không may bị nhiễm HIV; tư vấn, giải thích, hỗ trợ để điều trị ngay bằng thuốc ARV miễn phí cho những người nhiễm HIV trong xã; đồng thời, tổ chức mở rộng xét nghiệm HIV miễn phí cho người dân trong vùng và các khu vực khác của tỉnh Phú Thọ nếu có nhu cầu. Ngoài ra, địa phương cần tăng cường tuyên truyền để nâng cao kiến thức cho nhân dân trong vùng về phòng, chống HIV/AIDS. HIV/AIDS là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, nhưng không đáng sợ nếu có hiểu biết đúng về bệnh này.