“Lương tối thiểu vùng năm 2020 nên tăng 5,5% để hài hòa lợi ích giữa các bên”

(BKTO) - Phiên họp bàn tăng lương tối thiểu vùng (LTTV) năm 2020 diễn ra mới đây tiếp tục chứng kiến cuộc tranh luận gay gắt giữa một bên đại diện cho người lao động (NLĐ) và một bên đại diện cho DN liên quan đến mức tăng LTTV. Từng đảm nhiệm vai trò Chủ tịch Hội đồng Tiền lương quốc gia, nguyên Thứ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Phạm Minh Huân đã bày tỏ quan điểm của mình với Báo Kiểm toán về phương án tăng LTTV năm 2020.



Phiên họp bàn tăng lương tối thiểu lần thứ nhất vừa kết thúc được đánh giá là không mang lại nhiều kết quả tích cực. Ông có nhận xét gì về kết quả này?

Cũng như nhiều phiên họp khác trước đó, Phiên họp lần này cũng chưa thể đạt được đồng thuận giữa các bên, chưa kể, mức đề xuất được các bên đưa ra khá xa nhau. Trong khi giới đại diện cho NLĐ là Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đề xuất 2 phương án tăng LTTV năm 2020, trong đó có phương án tăng tới 8,18% thì bên giới chủ sử dụng lao động, đại diện là Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam chỉ đề nghị mức dưới 3%, còn bộ phận kỹ thuật của Hội đồng Tiền lương quốc gia đề xuất tăng 5,2%.

         
   
Ông Phạm Minh Huân
   
Cũng như nhiều năm trước, đại diện phía NLĐ tập trung đấu tranh, bảo lưu quan điểm mức lương tối thiểu chưa đáp ứng nhu cầu sống tối thiểu của NLĐ và đề xuất mức cao nhất có thể để đảm bảo quyền lợi của NLĐ. Tuy nhiên, phía DN thì không muốn đề xuất tăng, hoặc mức tăng LTTV sẽ rất thấp để bảo vệ quyền lợi cho DN. Những tiếng nói trái chiều này cũng gây khó khăn nhất định cho Hội đồng Tiền lương quốc gia trong quá trình đàm phán. Cụ thể, theo đề nghị của các hiệp hội DN trước Phiên họp vừa qua, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam sẽ đề xuất không nên điều chỉnh mức LTTV năm 2020 vì muốn dành dư địa cho các thương lượng tập thể như: thưởng, làm thêm, cải tiến kỹ thuật...

♦ Theo ông, đâu là nguyên nhân khiến cho các bên còn bất đồng, không tìm được tiếng nói chung?

Theo tôi, có hai nguyên nhân chính. Nguyên nhân thứ nhất bắt nguồn từ việc xác định “mức sống tối thiểu” vẫn chưa có căn cứ thuyết phục các bên. Theo Điều 91 Bộ luật Lao động hiện hành, căn cứ xác định tiền lương tối thiểu là dựa vào nhu cầu sống tối thiểu của NLĐ và gia đình họ, điều kiện kinh tế - xã hội, giá cả sức lao động trên thị trường. Trong đó, nhu cầu sống tối thiểu là một trong những yếu tố quan trọng nhất để xác định mức lương tối thiểu, hiện nay, mức sống tối thiểu đang dựa theo các tiêu chí như: nhu cầu lương thực thực phẩm; nhu cầu phi lương thực thực phẩm và nhu cầu nuôi con.

Tuy nhiên, việc xác định nhu cầu sống tối thiểu trong thực tiễn ra sao không phải đơn giản. Đơn cử, theo cách tính của bộ phận kỹ thuật thì mức tăng 5,2% đáp ứng được nhu cầu sống tối thiểu. Còn theo cách tính của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam thì mức tăng 5,2% chưa đảm bảo được nhu cầu sống tối thiểu của NLĐ và gia đình họ, mà phải là ở khoảng 7 - 8%. Vì thế, trước phiên họp tiếp theo, Hội đồng Tiền lương quốc gia nên thảo luận và thống nhất với nhau về mức sống tối thiểu.

Nguyên nhân thứ hai có thể kể đến là do tình hình kinh tế thế giới, trong nước có nhiều biến động, giá cả thị trường tăng nhiều hơn giảm, DN cũng chịu nhiều tác động xấu, dẫn đến kinh doanh khó khăn nên không muốn phát sinh thêm chi phí để tập trung đầu tư sản xuất. Còn NLĐ vốn có cuộc sống khó khăn, nay chịu thêm tác động từ giá cả thị trường... nên rất muốn được cải thiện mức thu nhập. Điều đó dẫn đến những ý kiến trái chiều giữa các bên và sự trái chiều này tồn tại biện chứng trong quan hệ lao động, tức là không bao giờ mất đi.

♦ Thưa ông, mức LTTV năm 2020 nên tăng bao nhiêu là phù hợp?

Không nên bàn sớm là bao nhiêu phần trăm LTTV 2020 mà bây giờ quan trọng là tiền LTTV đạt bao nhiêu phần trăm mức sống tối thiểu của NLĐ và gia đình họ. Muốn làm được như vậy thì phải xác định chính xác mức sống tối thiểu hiện nay đạt tới bao nhiêu phần trăm. Thực tế không thể phủ nhận là lương tối thiểu vùng hiện nay chưa đáp ứng được nhu cầu sống tối thiểu. Mức lương thực nhận của NLĐ thấp hơn nhiều so với tiền lương danh nghĩa, do chịu tác động của giá cả thị trường tăng giảm bấp bênh.

Nghị quyết số 27-NQ/TW về cải cách chính sách tiền lương đối với cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang và NLĐ trong DN có quy định, thực hiện điều chỉnh tăng mức LTTV phù hợp tình hình phát triển kinh tế - xã hội, khả năng chi trả của DN để đến năm 2020 mức lương tối thiểu bảo đảm mức sống tối thiểu của NLĐ và gia đình họ.

Như vậy, đảm bảo thực hiện đúng tinh thần của Nghị quyết số 27-NQ/TW là một trong những yêu cầu, cơ sở cần được xem xét để xác định mức tăng LTTV cho phù hợp. Bên cạnh đó, trong kỳ đàm phán LTTV diễn ra tới đây, mức điều chỉnh LTTV nên hài hòa giữa hai bên là khoảng 5,5%. Tất nhiên, việc xác định mức tăng bao nhiêu là do Chính phủ quyết định, song mức tăng đó phải cân đối lợi ích giữa các bên và phải đảm bảo được ổn định, an sinh xã hội.

♦ Xin trân trọng cảm ơn ông!
NGUYỄN LỘC (thực hiện)
Theo Báo Kiểm toán số 25 ra ngày 20-6-2019
Cùng chuyên mục
  • Phân bổ ngân sách cho giáo dục: Đổi mới cơ chế để đảm bảo tính công bằng
    4 năm trước Xã hội
    (BKTO) - Thực tế cho thấy, mặc dù tỷ lệ chi cho giáo dục và đào tạo trên GDP cao nhưng quy mô GDP của Việt Nam còn thấp nên nguồn lực tài chính cho phát triển giáo dục vẫn chưa được đảm bảo. Đó là chưa kể đến việc phân bổ ngân sách cho lĩnh vực này vẫn còn dàn trải, thiếu cơ sở khoa học, chỉ tập trung vào một số đơn vị, dự án mà không chú ý đến nhu cầu thực tế của xã hội và nền kinh tế.
  • Cần cân đối nguồn thu nhập tăng thêm của giảng viên
    4 năm trước Xã hội
    (BKTO) - Tình trạng giảng viên vượt giờ giảng, hoặc chưa đảm bảo dạy đủ giờ chuẩn đã tạo ra sự chênh lệch, bất hợp lý trong thu nhập của giảng viên, không đúng với quy định của pháp luật. Theo kiến nghị của KTNN, tình trạng này cần sớm được chấn chỉnh nhằm đảm bảo sự hợp lý cho nguồn thu nhập tăng thêm dành cho giảng viên, cũng như cân đối với các nhiệm vụ khác.
  • Sóc Trăng: 100% người lao động hưởng trợ cấp thất nghiệp qua tài khoản cá nhân
    4 năm trước Xã hội
    (BKTO)- Bảo hiểm xã hội (BHXH) tỉnh Sóc Trăng cho biết, bắt đầu từ tháng 4/2019, Phòng Chế độ (BHXH tỉnh Sóc Trăng) phối hợp với Trung tâm Dịch vụ Việc làm (Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Sóc Trăng) triển khai thực hiện chi trả chế độ bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) qua tài khoản cá nhân cho người lao động.
  • BHXH TP. Thanh Hóa: Áp dụng hệ thống quản lý chất lượng giúp nâng cao hiệu quả phục vụ người dân
    4 năm trước Xã hội
    (BKTO) - Trong những năm qua, BHXH thành phố Thanh Hóa đã tích cực đẩy mạnh việc thực hiện các Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc áp dụng Hệ thống quản lý chất lượng (HTQLCL) theo tiêu chuẩn quốc gia TCVN ISO 9001:2008 vào hoạt động quản lý, từ đó giúp cho việc tham gia, thụ hưởng Bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế (BHXH, BHYT) và các chính sách an sinh xã hội của người dân trên địa bàn thuận lợi hơn.
  • Đồng Tháp: Hơn 1,3 triệu người tham gia Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm y tế, Bảo hiểm thất nghiệp
    4 năm trước Xã hội
    (BKTO)- Bảo hiểm xã hội (BHXH) tỉnh Đồng Tháp cho biết, đến hết tháng 5/2019, tổng số người tham gia BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) trên địa bàn tỉnh là 1.328.543 người, trong đó, số người tham gia BHXH bắt buộc là 93.537 người; BHXH tự nguyện 4.111 người; BHTN là 81.294 người; BHYT là 1.324.432 người, chiếm 78,35% dân số.
“Lương tối thiểu vùng năm 2020 nên tăng 5,5% để hài hòa lợi ích giữa các bên”