 |
| Quang cảnh buổi hội thảo- Ảnh: Internet |
Hội thảo có sự tham gia của các chuyên gia, nhà khoa học của Trung tâm Di sản thế giới, Hiệp hội Bảo tồn thiên nhiên thế giới, Hội đồng Di tích và di chỉ quốc tế cùng các chuyên gia của Cục Di sản văn hóa (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch), Văn phòng UNESCO tại Hà Nội, Hội đồng Di sản văn hóa quốc gia, Viện Khảo cổ học, Viện Khoa học Địa chất và khoáng sản, các trung tâm bảo tồn di tích của một số tỉnh, thành phố có di sản thế giới.
Tại hội thảo, 6 tham luận của các chuyên gia quốc tế, nhà quản lý các khu di sản thế giới tại Việt Nam và 6 ý kiến phát biểu trực tiếp đã chia sẻ nhiều kinh nghiệm thực tế trong quản lý, bảo tồn các di sản trên thế giới.
Các tham luận tại hội thảo tập trung vào nội dung chính là: Tìm giải pháp quản lý, bảo tồn di sản thế giới và các chính sách phát triển di sản bền vững lâu dài; chia sẻ kinh nghiệm trong việc nghiên cứu khoa học nhằm phát huy các giá trị di sản thế giới; kinh nghiệm áp dụng khoa học công nghệ trong khai thác di sản, phát triển du lịch; xây dựng chương trình quảng bá du lịch gắn với quản lý khách du lịch; phát triển du lịch gắn với bảo vệ môi trường; tăng cường hợp tác quốc tế để hỗ trợ bảo vệ di sản... Các đại biểu đã dành nhiều thời gian tập trung, làm rõ các giá trị, thuộc tính tạo nên giá trị nổi bật toàn cầu của các khu di sản thế giới tại Việt Nam; chia sẻ những kinh nghiệm bảo vệ, giữ gìn và phát huy giá trị di sản từ nhiều quốc gia của khu vực và thế giới.
Theo bà Now Yahashi- chuyên gia Quản lý di sản, Trung tâm Di sản thế giới UNESCO, hiện nay nhiều Di sản Thế giới thường gặp tình trạng gia tăng khách du lịch. Thực chất vấn đề này không tiêu cực, bởi du khách đến sẽ mang theo nhiều lợi ích cho cộng đồng địa phương; đóng góp đáng kể cho phát triển kinh tế- xã hội, tạo việc làm, cải thiện môi trường tự nhiên xung quanh. Song phát triển kinh tế du lịch phải bảo đảm tính bền vững, cân bằng giữa phát triển và bảo tồn. Chúng ta phải định lượng sức chứa, đón du khách tham quan do Hiệp hội Bảo tồn Thiên nhiên thế giới thiết lập; cần có phân tích chính xác về khả năng đáp ứng của di sản; xác định những thay đổi có thể chấp nhận được, đưa ra chỉ số cảnh báo, từ đó xác định mục tiêu quản lý di sản một cách khoa học.
Tại hội thảo, các chuyên gia cũng khuyến cáo trong quá trình quản lý di sản cần coi trọng cả vùng lõi và vùng đệm, làm cho người dân hiểu được phải làm gì và không được làm gì khi sống trong di sản theo quy định, hướng dẫn của UNESCO; tuân thủ phân định ranh giới di sản để bảo đảm tính toàn vẹn, xác thực của di sản. Các chuyên gia cũng thảo luận về vấn đề làm thế nào để phát triển du lịch mà không ảnh hưởng đến di sản cũng như cách để có sự phối hợp tích cực từ phía người dân.
Ông Brian Dextor- chuyên gia quốc tế của Hiệp hội Bảo tồn Thiên nhiên thế giới cho rằng: Cần tìm hiểu kỳ vọng của du khách là gì khi đến tham quan di sản, từ đó có kế hoạch đa dạng sản phẩm du lịch phù hợp. Qua những phân tích cho thấy, du khách luôn muốn tìm hiểu về giá trị di sản chứ không đơn thuần là tham quan di sản, vì thế phải có thêm hình thức du lịch, trải nghiệm thực tế cuộc sống người dân địa phương, tìm hiểu về thiên nhiên, đời sống sinh vật ở khu vực đó. Việc đa dạng hóa sản phẩm chuyên biệt chính là cách vừa thu hút du khách, vừa giảm thiểu các tác động không tốt đến di sản.
Bên cạnh đó, trong quá trình bảo tồn di sản tất cả những thay đổi phải tuân thủ nguyên tắc dựa trên những nghiên cứu khoa học, khảo cổ học và cần được nghiên cứu cẩn thận, kĩ lưỡng trước khi tiến hành.
Đối với quần thể danh thắng Tràng An được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới, trong 5 năm qua, công tác quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị di sản có nhiều tiến bộ. Người dân ở đây không còn tình trạng vào núi phá đá, đốt vôi. Hệ thống núi đá, rừng đặc dụng, hệ sinh thái, các di tích khảo cổ học, di tích lịch sử văn hóa được bảo vệ tốt.
Bên cạnh việc ý thức bảo tồn, giữ gìn di sản của các tầng lớp nhân dân được nâng lên rõ rệt thì việc phối hợp giữa tỉnh, các cơ quan ban, ngành, chính quyền các địa phương có liên quan, các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực du lịch ngày càng chặt chẽ là những yếu tố quan trọng góp phần tạo ra những thay đổi tích cực. Công tác quảng bá, xúc tiến du lịch cũng được tỉnh quan tâm chú trọng. Do vậy, di sản thật sự đóng vai trò hạt nhân trong phát triển du lịch của tỉnh, trở thành điểm đến an toàn, thân thiện, hấp dẫn đối với khách du lịch trong nước, quốc tế.
Từ đầu năm 2019 đến nay, hoạt động du lịch của tỉnh diễn ra sôi động. Tổng số khách du lịch vùng di sản và các khu điểm du lịch trong tỉnh đạt 6,5 triệu lượt khách, tăng hơn 2% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, khách quốc tế đạt hơn 676 nghìn lượt, tăng hơn 3%; doanh thu du lịch đạt hơn 2.989 tỷ đồng, góp phần thúc đẩy kinh tế- xã hội của tỉnh phát triển.
Theo Ban tổ chức, các kinh nghiệm về quản lý di sản trên thế giới được các chuyên gia, đại biểu chia sẻ tại hội thảo rất hữu ích trong việc quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị các di sản thế giới tại Việt Nam trong thời gian tới.
THÙY CHI (Tổng hợp)
