chính sách ưu đãi cho đặc khu kinh tế: Tạo đột phá nhưng cần… thận trọng

(BKTO) - Sáng 23/5, Quốc hội thảo luận tại hội trường về Dự án Luật Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc. Tán thành cao với sự cần thiết ban hành và nhiều quy định trong Dự thảo Luật nhằm tạo đột phá cho sự phát triển kinh tế đất nước, tuy nhiên, các chính sách ưu đãi, đột phá như thế nào để đảm bảo tính khả thi, thúc đẩy phát triển kinh tế, đảm bảo lợi ích tối ưu của đất nước, nhân dân vẫn là điều khiến không ít đại biểu băn khoăn.



Cân nhắc chính sách ưu đãi thuế

Theo báo cáo giải trình, tiếp thu tại phiên họp, Dự thảo Luật đã được chỉnh lý theo hướng giảm bớt mức ưu đãi, thời hạn ưu đãi thuế đối với một số đối tượng, dự án đầu tư tại đặc khu, nhưng vẫn bảo đảm sự ưu đãi vượt trội về tổng thể.

Về ưu đãi Thuế Tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) đối với dịch vụ kinh doanh casino, trò chơi điện tử có thưởng, dịch vụ kinh doanh đặt cược, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, Dự thảo Luật được chỉnh lý theo hướng dịch vụ này được áp dụng thuế suất TTĐB 15% trong thời hạn 10 năm kể từ khi có doanh thu.

Chưa đồng tình với quy định này, đại biểu Vũ Thị Lưu Mai (Hà Nội) phân tích: Theo báo cáo của tổ chức Oxfarm, các chính sách ưu đãi thuế của Việt Nam trong nhiều năm qua chưa thực sự đem lại hiệu quả tích cực. Báo cáo của Ngân hàng Thế giới cũng cho biết, 85% nhà đầu tư trên chính lãnh thổ Việt Nam được phỏng vấn cho rằng vấn đề thuế chưa phải là vấn đề quan trọng mà họ quan tâm. Kinh nghiệm quốc tế của nhiều nước trong quá trình phát triển đặc khu cũng không coi thuế là vấn đề tiên quyết.

Đại biểu Lê Thu Hà (Lào Cai). Ảnh: TTXVN

Đại biểu Mai đề nghị, bỏ quy định về giảm Thuế TTĐB đối với một số dịch vụ liên quan đến kinh doanh casino, đặt cược, trò chơi điện tử. Theo đại biểu, vấn đề không phải là mức giảm nhiều hay ít mà là ở bản chất của thuế. Thuế TTĐB có nhiệm vụ điều tiết, định hướng tiêu dùng.

“Nhiều nước trên thế giới khi áp dụng chính sách ưu đãi cũng không áp dụng ưu đãi với Thuế TTĐB. Vì vậy, để phù hợp với thông lệ quốc tế, đảm bảo tính phù hợp với tính chất của thuế, tôi đề nghị bỏ việc miễn, giảm đối với Thuế TTĐB” - đại biểu Mai đề xuất.

Chia sẻ quan điểm trên, đại biểu Lê Thu Hà (Lào Cai) cho rằng, cần cân nhắc mức Thuế TTĐB 15% trong 10 năm đối với các dịch vụ kinh doanh casino, trò chơi điện tử, đặt cược vì đây là lĩnh vực có tỷ suất lợi nhuận rất lớn.

Cũng theo đại biểu, Dự thảo Luật đã thu hẹp đáng kể diện được miễn thuế, tiền thuê đất, tuy nhiên, mức miễn tiền thuê đất tối đa 30 năm áp dụng cho toàn bộ các nhà đầu tư chiến lược, bao gồm cả các dự án bất động sản, khu du lịch nghỉ dưỡng, kinh doanh giải trí, casino, các dự án kinh doanh trong lĩnh vực chịu Thuế TTĐB là những lĩnh vực có tỷ suất lợi nhuận cao và kể cả những DN không thuộc danh mục ngành nghề ưu tiên phát triển tại đặc khu cũng cần được cân nhắc. Đặc biệt, việc quy định mức ưu đãi Thuế Thu nhập DN đối với các dự án, lĩnh vực kinh doanh nêu trên với mức 10% trong vòng 30 năm, theo đại biểu Hà, là quá lớn và chưa thỏa đáng.

“Quá nhiều ưu đãi thuế có thể làm mất đi tính trung lập, công bằng của chính sách thuế. Ưu đãi quá lớn áp dụng cho những lĩnh vực có tỷ suất lợi nhuận cao, không được xã hội khuyến khích thì sẽ khuyến khích nhà đầu tư, đặc biệt là các nhà đầu tư nước ngoài kiếm lời trong ngắn hạn mà không thu hút được các nhà đầu tư có chất lượng, dài hạn; đồng thời tạo ra môi trường cạnh tranh thiếu công bằng và phát sinh những tiêu cực như: lách luật, trốn thuế, chuyển lợi nhuận, chuyển giá, gây khó khăn cho công tác quản lý, làm hụt thu NSNN và ảnh hưởng tiêu cực đến kinh tế - xã hội đất nước” - đại biểu Hà lo ngại.

Thời hạn sử dụng đất 99 nămvà nỗi lo hệ lụy

Cũng tại phiên thảo luận, nhiều đại biểu bày tỏ băn khoăn với quy định về thời hạn sử dụng đất để sản xuất, kinh doanh tại đặc khu có thể kéo dài đến 99 năm.

Đại biểu Dương Trung Quốc (Đồng Nai) thẳng thắn nêu quan điểm: “Với thời hạn cho thuê đất 99 năm, nhà đầu tư công nghệ cao thời đại 4.0 không cần thời gian, chỉ có nhà đầu tư bất động sản mới cần. Tôi tán đồng có điều khoản này nhưng phải thận trọng, chứ không sẽ trở thành nơi di dân”.

Tiếp mạch thảo luận về quy định này, đại biểu Lê Thu Hà cũng đề nghị cân nhắc thời hạn sử dụng đất 99 năm. Đối với dự án đầu tư trong trường hợp đặc biệt thì phải quy định rõ thế nào là trường hợp đặc biệt. Theo phân tích của đại biểu, trong điều kiện các quyền kinh doanh của tổ chức, cá nhân nước ngoài được mở rộng theo các hiệp định quốc tế mà Việt Nam tham gia, các nhà đầu tư có thể sử dụng quyền sử dụng đất được cấp miễn phí nhưng có giá trị lớn để vay vốn đầu tư. Khi đó, dự án đầu tư công nghiệp có thể bị sức hấp dẫn của các yếu tố kinh doanh bất động sản chi phối, làm giảm mục tiêu cam kết ban đầu.

Đồng tình với phân tích trên, đại biểu Trương Trọng Nghĩa (TP. HCM) đề nghị bỏ thời hạn giao đất 99 năm. “Không có dự án nào mà vòng đời cần đến 99 năm. Thời hạn này thực chất là ưu đãi bổ sung để nhà đầu tư có thể chuyển nhượng sau khi khai thác xong, hoặc chuyển đổi giữa chừng mà không cần giao lại đất. 99 năm ngang với 3, 4 thế hệ con người, thực chất là hình thức nhượng địa mà chỉ các nước nghèo nàn, hoang sơ mới cần” - ông Nghĩa bày tỏ quan điểm và đề nghị Quốc hội cần nêu cao trách nhiệm khi ban hành Luật để đảm bảo lợi ích tối ưu của đất nước và nhân dân.

ĐĂNG KHOA
Theo Báo Kiểm toán số 21 ra ngày 24-5-2018
Cùng chuyên mục
chính sách ưu đãi cho đặc khu kinh tế: Tạo đột phá nhưng cần… thận trọng