 |
| Toàn cảnh Hội nghị - Ảnh: chinhphu.vn |
Hội nghị được tổ chức nhằm đánh giá tình hình kinh tế - xã hội 6 tháng đầu năm, triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2020.
Nhiệm vụ phục hồi, phát triển kinh tế cấp bách hơn bao giờ hết
Thủ tướng cho biết, tình hình kinh tế thế giới tiếp tục xấu đi nhanh chóng do đại dịch Covid-19 diễn biến phức tạp trên toàn cầu. OECD đưa ra 2 kịch bản: Nếu đại dịch bùng phát lần hai, tăng trưởng toàn cầu sẽ giảm gần 8%, nếu tránh được dịch bùng phát lần hai thì tăng trưởng toàn cầu giảm khoảng 6%. Ngân hàng Thế giới dự báo tăng trưởng toàn cầu giảm đến 5,2% - mức giảm mạnh nhất kể từ đại suy thoái năm 1929-1933, trong khi đại khủng hoảng tài chính 2007-2008 chỉ giảm 1,73%. Quỹ Tiền tệ quốc tế dự báo tăng trưởng toàn cầu giảm mạnh 4,9% (báo cáo cập nhật ngày 24/6/2020).
Trong bối cảnh đó, theo Thủ tướng, việc sớm ngăn chặn được dịch bệnh Covid-19 đã tạo tiền đề quan trọng để Việt Nam phát triển kinh tế - xã hội. Tuy vậy, trong bối cảnh hiện nay, nhiệm vụ phục hồi, phát triển kinh tế trở nên cấp bách hơn bao giờ hết. Covid-19 đã ảnh hưởng đến nền kinh tế rõ hơn trong quý II khi tốc độ tăng trưởng chỉ đạt 0,36%, thấp nhất trong 30 năm qua. Tính chung 6 tháng đầu năm, tăng trưởng chỉ đạt 1,81%. Tiêu dùng giảm, xuất khẩu giảm, riêng số lượng khách quốc tế giảm đến 99,3%. Số DN tạm ngừng kinh doanh, giải thể tăng 10,8%.
“Tuy tăng trưởng thấp nhưng trong bối cảnh quốc tế như vậy, chúng ta cần bình tĩnh, chủ động, vững tin trong nhận định, đánh giá tình hình, không chủ quan nhưng tuyệt đối không được bi quan” - Thủ tướng lưu ý.
Nhìn tổng thể, Thủ tướng cho rằng, nền kinh tế có một số điểm sáng quan trọng. Đó là, kinh tế vĩ mô tiếp tục duy trì ổn định, các cân đối lớn được bảo đảm, tạo nền tảng quan trọng cho phục hồi, phát triển kinh tế. Xuất siêu 4 tỷ USD. Vốn đầu tư toàn xã hội tăng, thu ngân sách đạt khá. Tỷ giá ổn định. Mặt bằng lãi suất tiếp tục giảm. Nông nghiệp vẫn là bệ đỡ của nền kinh tế. Chỉ số sản xuất công nghiệp tiếp tục phục hồi, tháng 5 tăng 11,9% so với tháng 4 và tháng 6 tăng 10,3% so với tháng 5. Đặc biệt, kết quả điều tra xu hướng kinh doanh ngành nghề chế biến, chế tạo cho thấy, đa số DN dự báo tình hình kinh doanh quý III sẽ ổn định và tốt hơn. Số DN đăng ký thành lập mới trong tháng 6 tăng 27,9%. Tính chung 6 tháng, có 25.200 DN quay trở lại hoạt động, tăng 16,4%.
Thêm vào đó, Việt Nam đã tổ chức thành công Hội nghị Cấp cao ASEAN 36, Hiệp định Thương mại tự do (EVFTA) và Hiệp định Bảo hộ đầu tư (EVIPA) giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (EU) đã được Quốc hội thông qua, mở ra một không gian thương mại, đầu tư mới giữa 27 nước EU với Việt Nam…
Tuy nhiên, nhìn nhận tình hình còn rất khó khăn, Thủ tướng nhắc lại “mục tiêu kép”: Không để dịch bệnh quay trở lại xóa đi thành quả mà chúng ta đã phấn đấu, không vì kinh tế mà dễ dãi để dịch bệnh ảnh hưởng đến đời sống, sức khỏe của nhân dân. Mục tiêu thứ 2 hết sức quan trọng là phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo tăng trưởng, đảm bảo đời sống nhân dân.
Tập trung 7 vấn đề then chốt
Thủ tướng nhấn mạnh, mục tiêu của năm 2020 là phải giữ chỉ số CPI dưới 4% như Quốc hội đề ra, vì nếu chỉ tiêu này không đạt thì sẽ phá vỡ nhiều vấn đề khác, tác động tiêu cực ngay đến đời sống người dân. Người đứng đầu Chính phủ đã nêu 7 vấn đề then chốt để các bộ, ngành, địa phương cùng tập trung tháo gỡ:
Một là, mặc dù kinh tế vĩ mô nhìn chung ổn định nhưng vẫn còn tiềm ẩn nhiều rủi ro, trong đó giá dầu thô biến động mạnh, giá thịt lợn còn cao, rủi ro tỷ giá, thương mại, đầu tư, tài chính, tiền tệ quốc tế gia tăng. Tất cả các cấp, các ngành cần nhận diện, xác định rõ các rủi ro bên ngoài và bên trong để có biện pháp điều hành đồng bộ, hiệu quả, kịp thời.
Thứ hai, về điều hành công cụ chính sách kinh tế vĩ mô, đặc biệt là chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ, theo Thủ tướng, không chỉ phòng thủ dịch bệnh mà phải tiến công nhanh và bền vững để phát triển. Vấn đề đặt ra là, trong bối cảnh khó khăn, việc duy trì chính sách tài khóa, tiền tệ chặt chẽ, thận trọng có phải là định hướng đúng, phù hợp không? Trước ý kiến cho rằng, chỉ cần giữ ổn định kinh tế, xã hội, Thủ tướng đặt vấn đề, nếu tăng trưởng kinh tế không đạt một mức nhất định, thất nghiệp gia tăng, nghèo đói và tệ nạn xã hội xuất hiện thì chúng ta có giữ được ổn định vĩ mô không? “Chúng ta cần thống nhất chủ trương điều hành linh hoạt các công cụ tài chính, chính sách tài khóa, tiền tệ để kích thích tăng trưởng, không thể đi ngược thời đại, xu hướng chung. Vấn đề đặt ra là cần có những giải pháp, chính sách cụ thể gì, mức độ liều lượng thế nào cho phù hợp” - Thủ tướng nói.
Thứ ba, giải ngân vốn đầu tư công chưa đáp ứng yêu cầu đề ra. Năm nay, gần 700.000 tỷ đồng, tương đương 30 tỷ USD số vốn cần giải ngân. Nếu giải ngân tốt thì đây sẽ là biện pháp kích cầu ngắn hạn hiệu quả, tạo động lực cho tăng trưởng trong 6 tháng cuối năm và đầu năm 2021. Thủ tướng yêu cầu Bộ Kế hoạch và Đầu tư và các bộ, địa phương kiến nghị giải pháp, chế tài cụ thể để bảo đảm giải ngân hết số vốn này.
Thứ tư, trong điều kiện thị trường quốc tế bị thu hẹp, cầu nội địa giảm, chúng ta phải có những biện pháp cụ thể để mở rộng thị trường quốc tế, thúc đẩy thị trường trong nước, kích cầu tiêu dùng nội địa.
Thứ năm, tập trung rà soát, hoàn thiện các quy định pháp luật và cắt giảm thủ tục hành chính để tạo thuận lợi tiết giảm chi phí cho người dân, DN. Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành, đặc biệt các địa phương đề xuất, kiến nghị cụ thể, trong đó nêu rõ cần sửa đổi quy định pháp luật nào, cắt giảm thủ tục hành chính nào, cần có cơ chế chính sách nào mới để tận dụng cơ hội phục hồi phát triển trong điều kiện hiện nay.
Thứ sáu, bàn, gợi mở hướng phát triển một số lĩnh vực kinh tế mới như: kinh tế ban đêm, kinh tế số, kinh tế đô thị...
Thứ bảy, thu hút mạnh mẽ đầu tư xã hội, đầu tư tư nhân, thu hút nguồn vốn FDI và phát huy hơn nữa vai trò của các địa phương. Thủ tướng cảnh báo, nhiều nguồn vốn FDI sẽ không vào Việt Nam, mà sẽ sang Ấn Độ, Indonesia, Thái Lan, Malaysia nếu chúng ta không tạo điều kiện cơ sở hạ tầng và những điều kiện thu hút khác.
Tại Hội nghị, các bộ, ngành, địa phương đã báo cáo Thủ tướng tình hình kinh tế - xã hội 6 tháng đầu năm cũng như kiến nghị nhiều giải pháp, chính sách quan trọng để triển khai thực hiện nhiệm vụ 6 tháng cuối năm, phấn đấu đạt được “mục tiêu kép” như Thủ tướng đã đề ra.
HỒNG NHUNG
