Ngân sách Trung ương hụt thu lớn
Chiều 20/10, trình bày báo cáo thẩm tra trước Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Phú Cường cho biết, tình hình thực hiện dự toán NSNN 2021 nổi lên một số vấn đề cần lưu ý. Trong đó, về thu NSNN, tổng số thu cân đối NSNN ước vượt dự toán. Tuy nhiên, nhiều khoản thu quan trọng không đạt so với dự toán; nếu loại trừ các khoản tăng thu từ đất, tài nguyên thì số thu nội địa không đạt dự toán; cơ cấu thu chưa vững chắc. Thu ngân sách Trung ương hụt khá lớn, khoảng 28-29 nghìn tỷ đã ảnh hưởng rất lớn đến việc triển khai nhiệm vụ của ngân sách Trung ương. Đáng chú ý, thu từ bán vốn nhà nước tại DN Trung ương đạt 2,5% dự toán. Ủy ban Tài chính - Ngân sách đề nghị Chính phủ báo cáo rõ nguyên nhân chủ quan để có giải pháp khắc phục trong các năm tiếp theo.
 |
| Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Phú Cường trình bày báo cáo thẩm tra. Ảnh: quochoi.vn |
Về chi NSNN, từ thời điểm dịch Covid-19 bùng phát đến nay, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã kịp thời ban hành các Nghị quyết nhằm đáp ứng đầy đủ, kịp thời nguồn kinh phí cho phòng, chống dịch. Ủy ban Tài chính – Ngân sách đề nghị, cần tập trung đánh giá toàn diện hiệu quả chính sách đã thực hiện, chỉ rõ các kết quả đạt được, những tồn tại, hạn chế, nguyên nhân; tác động thực tế, tính lan tỏa của các chính sách. Đối với việc mua, tiếp nhận vắc xin, cần báo cáo cụ thể về: số vắc xin được hỗ trợ, viện trợ; dự kiến nhu cầu trong trường hợp dịch kéo dài; công khai việc sử dụng Quỹ vắc xin; đẩy nhanh tiến độ nghiên cứu, sản xuất vắc xin trong nước, đi đôi với bảo đảm chất lượng, an toàn, đáp ứng kịp thời với các biến chủng Covid-19 mới xuất hiện.
Đồng thời, cần báo cáo cụ thể về: tổng nguồn lực đã bố trí mua sắm vật tư, trang thiết bị phục vụ phòng, chống dịch; kết quả việc sử dụng NSNN trong việc mua sắm vật tư, trang thiết bị, phương tiện phục vụ phòng, chống dịch; khả năng đáp ứng tình hình hiện nay.
Triển khai gói kích thích, tạo đòn bẩy cho tăng trưởng
Về dự toán NSNN năm 2022, để bảo đảm cân đối ngân sách vững chắc, Ủy ban Tài chính – Ngân sách của Quốc hội cho rằng, cần cân nhắc khi dự toán thu NSNN xây dựng theo dự kiến mức tăng trưởng kinh tế 6-6,5%, lạm phát khoảng 4%, song dự kiến tốc độ tăng thu chỉ tăng 3,4%. Ngoài ra, việc dự kiến tỷ lệ huy động vào NSNN khoảng 15,1%GDP thấp hơn so với mức bình quân theo Nghị quyết số 23/2021/QH15 của Quốc hội (không thấp hơn 16%GDP).
Bên cạnh đó, dù Chính phủ dự toán thu nội địa trong năm 2022 tăng 3,8%, nhưng cơ quan thẩm tra nhận thấy, để phấn đấu đưa số thu nội địa bình quân giai đoạn 2021-2025 khoảng 85-86% tổng thu NSNN theo Nghị quyết số 23/2021/QH15 thì còn khoảng cách khá lớn. Bên cạnh đó, cơ cấu thu nội địa còn có các khoản thu chứa đựng nhiều rủi ro như: thu xổ số kiến thiết, thu hồi vốn, thu cổ tức, lợi nhuận sau thuế và chênh lệch thu, chi của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.
Cơ quan thẩm tra cũng lưu ý, việc dự toán 3 khoản thu từ các khu vực sản xuất kinh doanh chưa tương xứng với tốc độ tăng trưởng kinh tế. Đặc biệt, đối với nguồn thu từ DNNN chỉ tương đương với số thực hiện năm 2021 là mức dự kiến còn thấp. Dự toán thu tiền sử dụng đất năm 2022 chỉ bằng 96% so với thực hiện năm 2021 là chưa hợp lý. Trong điều kiện giá dầu thế giới tăng cao thì việc dự kiến sản lượng khai thác giảm so với ước thực hiện năm 2021 là chưa phù hợp.
 |
| Quang cảnh Phiên họp. Ảnh: quochoi.vn |
Ngoài ra, Ủy ban Tài chính – Ngân sách của Quốc hội nhấn mạnh, trong dự toán thu NSNN năm 2022 cần tính đến số giảm thu do có thể tiếp tục thực hiện chính sách miễn, giảm, giãn thuế, phí, lệ phí trong trường hợp dịch bệnh còn ảnh hưởng tiêu cực đến sản xuất, kinh doanh.
Về dự toán chi NSNN năm 2022, Ủy ban Tài chính – Ngân sách của Quốc hội đề nghị, cần ưu tiên nguồn lực cho phòng, chống dịch; bố trí hợp lý, hiệu quả dự phòng ngân sách, dự trữ quốc gia; bảo đảm tiết kiệm, hiệu quả, công khai, đúng mục đích, tránh thất thoát, lãng phí; thực hiện chế độ báo cáo theo luật định; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát. Đồng thời, bố trí đủ cho các chính sách đối với người có công, người về hưu trước năm 1995, người gặp khó khăn…; tiếp tục rà soát, cơ cấu lại một số khoản chi bảo đảm hợp lý; cắt, giảm những nhiệm vụ chi không cần thiết.
Với tác động nghiêm trọng của dịch Covid-19 tới phát triển thì mục tiêu phục hồi kinh tế, tạo nguồn lực bảo đảm an sinh xã hội là nhiệm vụ cấp bách, quan trọng. Do vậy, Ủy ban Tài chính – Ngân sách của Quốc hội cho rằng, việc quyết tâm, chủ động, khẩn trương triển khai gói kích thích, phục hồi nền kinh tế, tạo đòn bẩy cho tăng trưởng là rất cần thiết.
“Chính phủ cần nghiên cứu toàn diện, có phương án cân đối xây dựng gói kích thích kinh tế với quy mô đủ lớn để tạo hiệu ứng sâu rộng, tính lan tỏa cao, bảo đảm mục tiêu phục hồi nền kinh tế, an sinh xã hội. Đồng thời, nghiên cứu, sử dụng đồng bộ chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ; nghiên cứu, lựa chọn đối tượng phù hợp, cần thiết để bổ sung gói hỗ trợ cấp bù lãi suất; có chính sách thu phù hợp, tính đến việc miễn, giảm, giãn thuế, phí và lệ phí; cân nhắc giảm mức nộp bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp; đào tạo và đào tạo lại lao động…” - cơ quan thẩm tra đề nghị.
ĐĂNG KHOA
