 |
| Quang cảnh phiên họp. Ảnh: quochoi.vn |
Tính toán kỹ khả năng hấp thụ vốn
Tại Phiên họp, Chính phủ trình UBTVQH bổ sung kế hoạch đầu tư vốn NSTW trong nước năm 2022 cho 265 nhiệm vụ, dự án đã có trong kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 của 8 Bộ, cơ quan Trung ương và 39 địa phương đáp ứng nguyên tắc, tiêu chí với tổng số vốn 18.349,447 tỷ đồng. Trong đó có 7 nhiệm vụ, 18 dự án hoàn thành, đã bàn giao đưa vào sử dụng trước năm kế hoạch, 126 dự án chuyển tiếp, 106 dự án khởi công mới.
Tuy nhiên, theo Ủy ban Tài chính – Ngân sách, Chính phủ mới trình số bổ sung dự toán năm 2022 là 18.349,447 tỷ đồng, chưa trình UBTVQH Danh mục các dự án sử dụng nguồn vốn của Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội (Chương trình) theo yêu cầu của Nghị quyết 43 là chưa đầy đủ, kịp thời, thiếu đồng bộ. Đề nghị Chính phủ cần khẩn trương hoàn thiện, trình UBTVQH xem xét, quyết định danh mục dự án sử dụng nguồn vốn của Chương trình.
Về phương thức thực hiện điều hòa vốn, Chủ nhệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Nguyễn Phú Cường cho rằng, việc điều hòa nguồn vốn Chương trình để bổ sung cho các dự án trong Kế hoạch đầu tư công trung hạn (KHĐTCTH) giai đoạn 2021-2025 sử dụng trước nhằm đẩy nhanh tiến độ thực hiện, giải ngân của các dự án đã đủ thủ tục đầu tư, có khả năng triển khai, giải ngân trong 02 năm 2022-2023; đồng thời, dành phần vốn KHĐTCTH cho các dự án trong Chương trình sử dụng vào các năm sau tạo dư địa để triển khai thực hiện các dự án thuộc Chương trình theo Nghị quyết số 43.
Việc điều hòa này đảm bảo sử dụng nguồn vốn linh hoạt, hiệu quả và khả thi. Trong khi danh mục dự án sử dụng vốn của Chương trình chưa được hoàn thiện, có thể xem xét việc điều hòa, bổ sung vốn cho các dự án đang triển khai thực hiện để đẩy nhanh tiến độ, sớm hoàn thành dự án và đưa vào sử dụng.
Tuy nhiên, thực tế cho thấy, tiến độ giải ngân vốn đầu tư công năm 2021 và những tháng đầu năm 2022 rất chậm. Năm 2021, số giải ngân vốn NSNN thanh toán đến 31/01/2022 là 437.963,18 tỷ đồng, nếu so với tổng nguồn vốn đầu tư công năm 2021 thì tỷ lệ giải ngân chỉ đạt 78,74%.
Năm 2022, theo Tờ trình của Chính phủ cho thấy, số vốn NSNN các Bộ, cơ quan Trung ương và địa phương đến nay chưa phân bổ chi tiết cho các nhiệm vụ, dự án là 38.686,425 tỷ đồng, bằng 7,5% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Vốn NSNN năm 2022 ước thanh toán đến 31/3/2022 là 61.536,05 tỷ đồng, đạt 11,88% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao.
“Đa số ý kiến Ủy ban Tài chính – Ngân sách cho rằng, cần tính toán kỹ khả năng hấp thụ vốn, không để tình trạng bổ sung vốn nhưng không bảo đảm tiến độ giải ngân số vốn tăng thêm, phải chuyển nguồn, kéo dài sang năm sau, sử dụng vốn không hiệu quả” - Chủ nhiệm Nguyễn Phú Cường cho biết.
Rà soát kỹ lưỡng để tránh phân bổ manh mún, dàn trải
Một số ý kiến trong cơ quan thẩm tra cũng cho rằng, việc xem xét điều hòa vốn cần được thực hiện đi đôi với xem xét, quyết định Danh mục các dự án sử dụng vốn của Chương trình, do đó đề nghị Chính phủ trình đồng thời 02 nội dung để UBTVQH có đầy đủ căn cứ xem xét, quyết định.
Có ý kiến cho rằng, việc xem xét bổ sung dự toán đầu tư công tại thời điểm hiện nay là chưa phù hợp do vẫn còn 38.578,624 tỷ đồng chưa phân bổ hết dự toán được giao; 17 Bộ, cơ quan Trung ương chưa giải ngân. Đặc biệt, qua thẩm tra quyết toán NSNN hàng năm, số chuyển nguồn vốn đầu tư công tiếp tục gia tăng rất lớn.
 |
| Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu ý kiến tại phiên họp. Ảnh: quochoi.vn |
Ủy ban Tài chính - Ngân sách đề nghị Chính phủ xem xét cắt giảm toàn bộ số vốn các Bộ, ngành, địa phương chưa phân bổ, điều chỉnh tăng vốn cho các dự án cần đẩy nhanh tiến độ. Đến hết quý II đánh giá cụ thể khả năng thực hiện giải ngân và sau khi có danh mục cụ thể Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội mới báo cáo UBTVQH xem xét, bổ sung dự toán để bảo đảm tính khả thi và sử dụng có hiệu quả nguồn vốn này.
Phát biểu ý kiến tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng, số vốn bổ sung dự toán năm 2022 là 18.349,447 tỷ đồng cho 265 nhiệm vụ, dự án, bình quân mỗi dự án là hơn 69 tỷ đồng, như vậy là rất manh mún, dàn trải.
Mặt khác, nguyên tắc của gói kích thích kinh tế là vốn phải đưa ra thị trường để kích hoạt nền kinh tế phát triển, vì vậy, không thể bố trí vốn đối với các dự án để thu hồi tạm ứng.
Chủ tịch Quốc hội cũng nêu rõ, mục tiêu của năm 2022 phải giải ngân được phần lớn gói hỗ trợ phục hồi kinh tế 347.000 tỷ đồng, liên quan đến nhiều chính sách trong đó có đầu tư công. Tuy nhiên, theo Chủ tịch Quốc hội, muốn thúc đẩy kinh tế đồng thời có sự điều hòa về vốn thì 18.349,447 tỷ đồng chỉ như “muối bỏ bể”; Chính phủ cũng chưa có dự kiến danh mục tổng thể bố trí gói hỗ trợ này.
Chủ tịch Quốc hội đề nghị, chưa nên xem xét việc bổ sung kế hoạch NSTW năm 2022 trong nước phân bổ cho các Bộ, ngành, địa phương. Chính phủ phải trình tổng thể bố trí các danh mục trong gói hỗ trợ 347.000 tỷ đồng, ngoài chính sách tài khóa còn lại tổng đầu tư công là bao nhiêu, đầu tư cho từng lĩnh vực như thế nào... Đồng thời, cần tiếp tục rà soát những dự án có vốn lớn có thể thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế năm 2022, nhằm đạt mục tiêu tăng trưởng thêm 2% từ gói hỗ trợ này.
Kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nêu rõ, UBTVQH thống nhất chưa thông qua việc bổ sung kế hoạch NSTW năm 2022 trong nước phân bổ cho các Bộ, ngành, địa phương theo đề xuất của Chính phủ; đề nghị Chính phủ rà soát lại một cách kỹ lưỡng để phân bổ ngân sách hiệu quả, tránh dàn trải, gắn với Chương trình phục hồi, phát triển kinh tế.
Đ. KHOA
