Ngăn chặn kịp thời các hành vi gian lận thuế giá trị gia tăng

Nhiều thủ đoạn tinh vi nhằm được hoàn thuế

Mới đây nhất, Cục Thuế TP. HCM đã xác định Công ty Cổ phần Phát triển nhà Thủ Đức (Thu Duc House) và Công ty Cổ phần thương mại Sài Gòn Tây Nam có hành vi chiếm đoạt tiền hoàn thuế GTGT. Tổng cục Thuế nhận định đây là vụ án lớn, có tính chất phức tạp, đặc biệt nghiêm trọng liên quan đến nhiều DN. Các đối tượng sử dụng thủ đoạn tinh vi nhằm chiếm đoạt tiền thuế của Nhà nước và thực hiện các hành vi phạm tội khác. Do vậy, Tổng cục Thuế yêu cầu các cục thuế: Tây Ninh, Long An, Đồng Nai thu hồi tiền hoàn thuế, đồng thời kiểm tra các DN bán hàng cho các công ty xuất khẩu hoàn thuế nói trên.

Ngoài trường hợp trên, Tổng cục Thuế cho biết, hành vi chiếm đoạt tiền hoàn thuế GTGT điển hình là một số DN có hàng hóa nhập khẩu (linh kiện điện tử, máy tính) có mẫu mã và đặc tính kỹ thuật giống nhau nhưng những DN này lại khai báo giá trị rất thấp khi nhập khẩu và khai báo giá trị rất cao khi xuất khẩu, chênh lệch khoảng hơn 50 lần; hoặc các lô hàng xuất khẩu của DN có giá trị rất cao, mỗi lô hàng xuất khẩu có trọng lượng chỉ vài kilogam đến vài chục kilogam nhưng trị giá khai báo lên đến vài tỷ đồng hay vài chục tỷ đồng. Điều này tiềm ẩn nguy cơ rủi ro về việc mua bán hóa đơn trong nội địa để nâng khống giá trị hàng hóa xuất khẩu nhằm chuyển tiền bất hợp pháp, chiếm đoạt tiền hoàn thuế GTGT.

Để trốn tránh cơ quan chức năng, DN bán hàng cho các DN xuất khẩu hàng linh kiện điện tử đều không có tại địa chỉ đăng ký kinh doanh hoặc thường xuyên thay đổi thông tin về địa chỉ trụ sở chính, chủ DN, người đại diện pháp luật, thông tin về nơi đăng ký quản lý thuế... Các DN thường xuyên chuyển tiền qua lại với nhau. Hồ sơ xuất khẩu hàng hóa như hợp đồng, hóa đơn, sổ kế toán, chứng từ thanh toán không đúng với bản chất kinh tế theo quy định của Luật Quản lý thuế, Luật Thuế GTGT và các văn bản quy phạm pháp luật về hướng dẫn quản lý sử dụng hóa đơn. Các DN xuất khẩu linh kiện điện tử thực chất không thực hiện giao dịch với phía nước ngoài mà chỉ nhận được phí hoa hồng đối với dịch vụ xuất khẩu. DN mua hàng (bên nhập khẩu) không tồn tại hoặc là DN bất hợp pháp tại cơ quan nước sở tại.

Cần sớm hoàn thiện các phương pháp thanh tra, kiểm tra thuế hiện đại hơn

Để kịp thời ngăn chặn các hành vi vi phạm nêu trên, Tổng cục Thuế yêu cầu cục thuế các tỉnh, thành phố nghiêm túc rà soát các DN kinh doanh hàng hóa có rủi ro cao (linh kiện điện tử, gỗ và các sản phẩm từ gỗ, hàng nông, lâm, thủy hải sản...) để thanh tra, kiểm tra về hoàn thuế GTGT có rủi ro cao. Căn cứ hồ sơ thực tế và đối chiếu với quy định của pháp luật để xử lý về hoàn thuế GTGT theo quy định. Khi thanh tra, kiểm tra về hoàn thuế GTGT, cần đối chiếu hồ sơ thực tế, bản chất các giao dịch và so sánh với các quy định pháp luật về thuế nhằm kịp thời phát hiện hành vi vi phạm (nếu có) để xử lý.

Việc thanh tra, kiểm tra hoàn thuế GTGT phải được thực hiện theo đúng trình tự, thủ tục, quy định của pháp luật. Kết thúc thanh tra, kiểm tra sau hoàn, Cục Thuế các tỉnh, thành phố tập trung đôn đốc thu hồi hoàn tiền thuế GTGT và xử lý vi phạm về thuế theo quy định.

Trường hợp qua thanh tra, kiểm tra xác định công ty có dấu hiệu vi phạm pháp luật về thuế thì thu thập, củng cố đầy đủ hồ sơ pháp lý để chuyển thông tin và các dấu hiệu vi phạm pháp luật (nếu có) đến cơ quan công an theo quy định và kiến nghị khởi tố. Trường hợp vụ việc phức tạp cần báo cáo UBND tỉnh, thành phố để phối hợp với các cơ quan có liên quan trong tỉnh, thành phố nhằm kịp thời kiểm tra, xác minh làm rõ hành vi vi phạm.

Cơ quan thuế các địa phương cần chủ động rà soát các trường hợp tương tự đối với các mặt hàng có rủi cao về hoàn thuế GTGT; đồng thời công khai thông tin về các công ty vi phạm pháp luật về thuế, các công ty có hành vi mua bán hóa đơn bất hợp pháp đến người nộp thuế để kịp thời ngăn chặn và xử lý các trường hợp tương tự, tránh thất thu NSNN.

Tổng cục Thuế yêu cầu trong thời gian tới, cơ quan thuế các cấp cần tiếp tục phối hợp chặt chẽ với cơ quan hải quan để kịp thời trao đổi, cung cấp thông tin nhằm phát hiện và xử lý các sai phạm.

Đại diện Cục Thuế TP. HCM cho biết, thủ đoạn gian lận chiếm đoạt tiền hoàn thuế GTGT của các đối tượng ngày càng tinh vi, họ thành lập một hệ thống DN, khiến cơ quan thuế rất khó phát hiện. Cơ quan thuế đã vận dụng triệt để các quy định trong giao dịch điện tử vì hiện nay DN thường thực hiện hợp đồng, giao dịch bằng phương thức điện tử. Tuy nhiên, có DN A không gửi hợp đồng giao dịch cho đối tác nước ngoài mà chỉ gửi vào email của đại diện pháp luật công ty B, sau đó, công ty B trao đổi với đối tác nước ngoài rồi B mới gửi lại chứng từ cho DN A. Như vậy, DN A không trực tiếp thực hiện giao dịch xuất khẩu mà chỉ đại diện đứng tên trên hồ sơ để hưởng lợi 0,7% trên giá trị mỗi lô hàng xuất khẩu. Vì vậy, ngành thuế cần sớm xây dựng, hoàn thiện các phương pháp thanh tra, kiểm tra thuế hiện đại hơn mới có thể đáp ứng được yêu cầu công tác, ngăn chặn kịp thời các hành vi gian lận.