Cần đẩy nhanh tiến độ mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất

Sân bay Tân Sơn Nhấtcó nguy cơ “đóng băng”công suất

Sân bay Tân Sơn Nhất có công suất thiết kế là 28 triệu hành khách, nhưng năm 2018, sân bay này đã phải “gánh” 38,3 triệu hành khách. Do tập trung vào khai thác, ưu tiên tuyệt đối cho dây chuyền hàng không nên chất lượng dịch vụ tại sân bay bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Đó cũng chính là lý do Tân Sơn Nhất đứng cuối Bảng xếp hạng chất lượng dịch vụ hàng không do Cục Hàng không Việt Nam (Bộ GTVT) vừa đưa ra.

Theo Chủ tịch HĐTV Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) Lại Xuân Thanh, Tân Sơn Nhất và Long Thành là các cụm cảng phục vụ cho thị trường trọng điểm phía Nam, không thể tách rời. Dự báo đến năm 2025, nhu cầu thị trường khu vực này khoảng 65 triệu lượt hành khách và đến năm 2030 khoảng 85 triệu lượt hành khách. Trong khi đó, ngay cả khi mở rộng xong Tân Sơn Nhất thì tổng công suất của 2 cảng này mới là 75 triệu lượt khách/năm (Tân Sơn Nhất 50 triệu lượt khách và Long Thành giai đoạn 1 là 25 triệu lượt khách). Mặt khác, với 50 triệu hành khách theo quy hoạch đến năm 2025, trung bình mỗi chuyến có 150 - 155 hành khách thì lượt cất/hạ cánh mỗi năm sẽ vào khoảng 300.000 - 330.000. Do đó, năng lực khu bay tại Tân Sơn Nhất hiện đã gần tiệm cận mức độ phải “đóng băng” khai thác.

Liên quan đến kế hoạch triển khai Dự án Mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất, Thứ trưởng Bộ GTVT Lê Đình Thọ khẳng định, nhà ga T3 phải làm càng sớm càng tốt. Tháng 9/2018, Bộ GTVT đã phê duyệt quy hoạch điều chỉnh Cảng Hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất; sau đó, Bộ đã giao ACV nghiên cứu dự án tiền khả thi đầu tư Dự án Nhà ga hành khách T3; tháng 02/2019, ACV đã nghiên cứu xong dự án tiền khả thi. Hiện tại, ACV đã có Văn bản báo cáo Bộ GTVT về nhà ga T3 sau khi hoàn chỉnh và Bộ GTVT đã trình Chính phủ giao ACV đầu tư Dự án này, do ACV có kinh nghiệm, có sẵn nguồn lực để đầu tư; tuy nhiên, vướng mắc hiện nay nằm ở cơ chế quản lý tài sản công.

Nhà đầu tư tư nhânmong muốn tham gia

Ông Lại Xuân Thanh cho biết, là đơn vị được Bộ GTVT chỉ định chủ trì đầu tư nhà ga T3, ACV đang được giao nhiệm vụ làm Báo cáo khả thi về Dự án Cảng Hàng không Long Thành và Báo cáo tiền khả thi Dự án Nhà ga T3 Tân Sơn Nhất. Khi đặt vấn đề đầu tư Dự án Nhà ga T3, ông Thanh khẳng định, ACV đủ vốn đầu tư hệ thống cảng hàng không sân bay theo đúng kế hoạch đến năm 2030. Cụ thể, từ nay đến năm 2025, ACV sẽ tích lũy được khoảng 87.500 tỷ đồng. Hiện tiền mặt của DN này tại ngân hàng khoảng 25.000 tỷ đồng; đến năm 2030, ACV sẽ tích lũy thêm khoảng 130.000 tỷ đồng nữa. Như vậy, nguồn lực của ACV hoàn toàn có thể đáp ứng nhu cầu đầu tư, kể cả đầu tư vào sân bay Long Thành. Về chất lượng, tiến độ thi công, ACV cũng tự tin khi chắc chắn rằng DN này không bao giờ làm chậm hơn, lâu hơn tư nhân. Do đó, cần có cơ chế cho ACV chủ động lập kế hoạch đầu tư phát triển, quản lý khai thác hạ tầng Cảng.

Với tư cách nhà đầu tư tư nhân, Chủ tịch Tập đoàn Liên Thái Bình Dương (IPP) Johnathan Hạnh Nguyễn cho rằng, nhà đầu tư này luôn sẵn sàng cùng tham gia đầu tư vào các dự án hạ tầng hàng không. Số tiền ACV tích lũy được không nên đem ra đầu tư mà nên giữ lại để dự phòng, tập trung cải thiện đường băng phục vụ hạ/cất cánh. Việc mời xã hội hóa đầu tư xây dựng nhà ga T3 là cần thiết, góp phần tiếp sức cho ACV. Về tiến độ, theo kinh nghiệm IPP đã làm tại sân bay Cam Ranh (công suất 4,5 triệu khách/năm), chỉ cần 6 - 8 tháng chuẩn bị hồ sơ thiết kế và 19 tháng triển khai xây dựng. “Vì tiền túi bỏ ra nên chúng tôi giám sát chặt chẽ tiến độ, chất lượng thi công, chỉ đạo 3 ca/ngày. Đối với việc mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất, do mặt bằng rộng hơn nên quá trình thi công nhanh nhất cũng phải mất 3 năm. Với kinh nghiệm và tiềm lực đã có, IPP sẽ làm được và mong có cơ chế hợp tác” - ông Hạnh Nguyễn khẳng định.

Lý giải về việc chọn ACV thực hiện đầu tư nhà ga T3, Thứ trưởng Lê Đình Thọ cho rằng, hiện cả nước chỉ có 2 nhà quản lý đầu tư khai thác cảng hàng không. ACV là nhà quản lý khai thác cảng đầu tiên, thực hiện quản lý 21 cảng hàng không, ngoài ra, có nhà quản lý Cảng Hàng không quốc tế Vân Đồn mới đây. Khi lựa chọn nhà đầu tư, một số nhà đầu tư tư nhân cho biết, chỉ 1 - 2 năm sẽ hoàn thành đầu tư xây dựng nhà ga T3. Tuy nhiên, qua nghiên cứu kỹ lưỡng, đối chiếu với các quy định hiện hành về các khâu từ chuẩn bị đầu tư, triển khai và kết thúc đầu tư, Bộ GTVT khẳng định không thể đầu tư xây dựng nhà ga T3 trong 1 - 2 năm mà phải mất tối thiểu 40 tháng. Bộ đã có Văn bản đề xuất, trình Chính phủ xem xét, quyết định giao ACV chủ trì thực hiện đầu tư nhà ga T3, sân đỗ máy bay; sau khi được giao, ACV có thể thực hiện liên doanh, liên kết...