Kiểm toán về việc lập, giao dự toán và quản lý chi NSNN những năm qua: Kỳ IV - Nhiều địa phương chưa chấp hành nghiêm túc

(BKTO) - Qua kiểm toán đánh giá về chấp hành ngân sách chi đầu tư phát triển những năm vừa qua, KTNN đã nêu bật một số vấn đề đáng lưu ý: số dự án hoàn thành không ngừng tăng mạnh qua mỗi năm; nhiều dự án đã hoàn thành nhưng không thực hiện quyết toán theo đúng thời gian quy định; tình trạng chậm tiến độ vẫn phổ biến tại nhiều công trình, dự án; trong khi Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo (tại Chỉ thị số 1792/CT-TTg ngày 15/10/2011) hạn chế khởi công mới các dự án thì nhiều địa phương đã không thực hiện nghiêm túc.



Hàng nghìn dự án còn chậm quyết toán

Dẫn báo cáo của Bộ Tài chính, KTNN cho biết: tổng số dự án hoàn thành đã phê duyệt quyết toán năm 2012 là 45.752 dự án với tổng số vốn đầu tư được quyết toán là 199.927 tỷ đồng. Năm 2013, số dự án đã được phê duyệt quyết toán là 49.504 dự án (bằng 80,36% tổng số dự án hoàn thành) với tổng số vốn đầu tư được quyết toán là 254.634 tỷ đồng.

Năm 2014, tổng số dự án được thẩm tra, phê duyệt quyết toán đã tăng 22.588 dự án so với năm 2013, lên tới 72.092 dự án với tổng số vốn đầu tư được phê duyệt quyết toán 319.253 tỷ đồng (tăng 64.619 tỷ đồng so với năm 2013). Tổng số dự án được thẩm tra, phê duyệt quyết toán trong năm 2015 là 56.768 dự án (chiếm 85,43% tổng số dự án hoàn thành) với giá trị quyết toán 430.827 tỷ đồng.

Tuy nhiên, theo báo cáo của Bộ Tài chính, số dự án chưa được phê duyệt quyết toán và chậm nộp Báo cáo quyết toán năm 2013 còn lớn. Có tới 2.094 dự án đã nộp báo cáo quyết toán với tổng giá trị đề nghị quyết toán 17.776 tỷ đồng nhưng chậm phê duyệt quyết toán vốn đầu tư từ 7 đến 24 tháng. Có 431 dự án đã nộp báo cáo quyết toán với tổng giá trị đề nghị quyết toán 4.623 tỷ đồng nhưng chậm phê duyệt quyết toán trên 24 tháng. Bên cạnh đó, có 9.579 dự án đã hoàn thành nhưng chậm nộp báo cáo quyết toán.

Một bước tiến đáng chú ý trong năm 2014 là cả nước đã rà soát, xử lý và quyết toán được 46.771 dự án hoàn thành từ năm 2005 đến 2012 với số vốn đầu tư được quyết toán là 173.216 tỷ đồng. Tuy nhiên, số dự án hoàn thành chậm lập báo cáo quyết toán, thẩm tra, phê duyệt quyết toán so với quy định lũy kế từ năm 2005 đến ngày 31/12/2014 vẫn còn rất lớn. Cụ thể, 6.928 dự án chậm nộp báo cáo quyết toán từ 7 đến 24 tháng với số vốn đã thanh toán 59.454 tỷ đồng; 7.682 dự án chậm nộp báo cáo quyết toán trên 24 tháng với số vốn đã thanh toán 29.707 tỷ đồng; 2.587 dự án chậm thẩm tra, phê duyệt quyết toán từ 7 đến 24 tháng với số vốn đề nghị quyết toán 25.889 tỷ đồng; 600 dự án chậm thẩm tra, phê duyệt quyết toán trên 24 tháng với số vốn đề nghị quyết toán 10.296 tỷ đồng.

Tương tự, năm 2015, có tới 7.706 dự án hoàn thành chậm nộp báo cáo quyết toán; 1.973 dự án hoàn thành đã nộp báo cáo song chậm phê duyệt quyết toán. Qua kiểm toán năm 2015, KTNN kết luận một số địa phương chưa thực hiện xử lý nghiêm các đơn vị vi phạm quy định tại Điểm 5 Chỉ thị số 27/CT-TTg ngày 27/12/2013 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường, đẩy mạnh công tác quyết toán vốn đầu tư các dự án hoàn thành sử dụng vốn nhà nước: từ năm 2014 trở đi, không giao dự án đầu tư mới cho chủ đầu tư, ban quản lý dự án có dự án chậm nộp báo cáo quyết toán từ 24 tháng trở lên; không bố trí kế hoạch vốn để thanh toán số vốn còn thiếu cho các dự án chậm nộp báo cáo quyết toán từ 12 tháng trở lên; không cho phép nhà thầu đang có hợp đồng vi phạm quy định về thời gian lập hồ sơ quyết toán hợp đồng được tham gia đấu thầu dự án mới.

Tích cực khởi công mớitrong khi còn nhiều dự án chậm tiến độ

Kết quả kiểm toán quyết toán NSNN năm 2012 dẫn báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) cho biết, đến ngày 15/3/2013, có 119/123 đơn vị gửi báo cáo đánh giá (gồm 63 tỉnh/thành, 30 Bộ, cơ quan T.Ư; 8 cơ quan thuộc Chính phủ; 18 tập đoàn, tổng công ty), đạt 96,75%, còn lại 3 Bộ, cơ quan T.Ư và Tập đoàn công nghiệp tàu thủy Việt Nam không gửi báo cáo. Theo tổng hợp của Bộ KH&ĐT, năm 2012 có 12.678/13.949 dự án có kế hoạch chuẩn bị đầu tư trong kỳ được thẩm định, đạt 90,88%, trong đó có 11.630 dự án đã được quyết định đầu tư, chiếm 83,38%. Có 34.509 dự án đang thực hiện đầu tư trong năm, trong đó 11.508 dự án khởi công mới, chiếm 33,34% (năm 2011 là 36,82%; năm 2010 là 30,66%). So với tỷ lệ các dự án chuyển tiếp và hoàn thành đưa vào sử dụng, số lượng và tỷ lệ dự án khởi công mới đã được hạn chế, tình hình đầu tư đã tập trung hơn. Song còn một số địa phương có số dự án khởi công mới cao như TP. HCM 1.069 dự án, TP. Hà Nội 587 dự án, Quảng Nam 501 dự án, Khánh Hòa 457 dự án...

Đối với tình hình đầu tư phát triển năm 2013, Bộ KH&ĐT nêu rõ, tính đến ngày 10/4/2014, có 114/123 đơn vị gửi báo cáo đánh giá (gồm 60 tỉnh/thành phố trực thuộc T.Ư; 30 Bộ, cơ quan T.Ư; 7 cơ quan thuộc Chính phủ; 17 tập đoàn, tổng công ty), đạt 92,68%. Như vậy, còn 3 tỉnh/thành, 2 Bộ, 2 cơ quan thuộc Chính phủ và 2 tập đoàn, tổng công ty chưa có báo cáo giám sát theo quy định. Tổng hợp báo cáo giám sát đối với các dự án đầu tư sử dụng 30% vốn nhà nước trở lên năm 2013 cho thấy, một số địa phương có nhiều dự án khởi công mới, trong đó TP. HCM có tới 1.097 dự án; Khánh Hòa 617 dự án; Quảng Nam 522 dự án; Đồng Nai 403 dự án; nhiều tỉnh/thành như Quảng Ninh, Cao Bằng, Bắc Kạn, Lạng Sơn, Phú Thọ, Tây Ninh, Bình Phước, Long An, An Giang... có số dự án khởi công mới trong năm từ trên 200 đến hơn 300 dự án/địa phương.

Tình hình vẫn chưa được cải thiện khi kết quả kiểm toán năm 2014 cho biết, tính đến 20/5/2015 có 120/123 đơn vị gửi báo cáo đánh giá công tác giám sát đầu tư về Bộ KH&ĐT. Tổng hợp kết quả giám sát đối với các dự án đầu tư sử dụng vốn nhà nước từ 30% trở lên cho thấy, trong năm 2014 có 39.173 dự án đang thực hiện đầu tư, trong đó có 17.638 dự án khởi công mới, chiếm 45,03% (tăng cao so với mức dưới 37% của các năm trước) và 14.419 dự án kết thúc đầu tư đưa vào sử dụng trong kỳ, chiếm 36,81%. Nhiều địa phương có số dự án khởi công mới và số dự án khởi công mới/số dự án thực hiện trong kỳ khá cao, như TP. HCM, Kiên Giang, Long An, Khánh Hòa, An Giang, Tây Ninh, Phú Yên, Quảng Ngãi, Quảng Nam.

Bên cạnh đó, tình trạng các dự án chậm tiến độ vẫn còn phổ biến, trong năm 2012, KTNN xác nhận có 4.063 dự án chậm tiến độ, chiếm 11,77% dự án thực hiện trong kỳ, tăng hơn so với các năm trước (năm 2011 là 11,55%; năm 2010 là 9,78%). Theo kết quả kiểm toán năm 2013, tình trạng các dự án chậm tiến độ tuy có giảm so với các năm trước nhưng vẫn còn phổ biến, có 3.391 dự án chậm tiến độ, chiếm 9,59% dự án thực hiện trong kỳ. Năm 2014, số dự án chậm tiến độ là 2.869 dự án, chiếm 7,32% dự án thực hiện trong kỳ, trong đó một số địa phương có số dự án chậm tiến độ lớn, như TP. Hải Phòng, tỉnh Bình Định, Bình Phước, Bến Tre, Bạc Liêu...(Còn tiếp)

PHÚC KHANG
Theo Tuần Báo ra ngày 05-10-2017
Cùng chuyên mục
Kiểm toán về việc lập, giao dự toán và quản lý chi NSNN những năm qua: Kỳ IV - Nhiều địa phương chưa chấp hành nghiêm túc