Kiểm toán về việc lập, giao dự toán và quản lý chi NSNN những năm qua - Kỳ cuối: Bất cập trong chi chuyển nguồn

(BKTO) - Trong bối cảnh chi NSNN còn eo hẹp, lẽ ra các Bộ, cơ quan T.Ư và địa phương càng phải dự toán chính xác, quản lý chặt chẽ, sử dụng hiệu quả nguồn chi, nhưng thực tế những năm qua cho thấy tình trạng số chi chuyển nguồn từ năm này sang năm khác vẫn rất lớn. KTNN nêu rõ, một trong những nguyên nhân quan trọng là do chậm triển khai nhiệm vụ nên phải chuyển nguồn.



Số chi chuyển nguồnsang năm sau lớn

Năm 2012, KTNN xác định số chi chuyển nguồn năm 2012 sang năm 2013 là 192.461 tỷ đồng (giảm 54.229 tỷ đồng so với năm 2011), bằng 16,4% tổng chi NSNN, trong đó: chi chuyển nguồn do chậm triển khai nhiệm vụ 22.454 tỷ đồng, bằng 11,7% tổng chi chuyển nguồn và bằng 1,9% tổng chi NSNN (năm 2011 chi chuyển nguồn do chậm triển khai nhiệm vụ là 32.720 tỷ đồng, bằng 3,2% tổng chi NSNN); chuyển nguồn thực hiện lộ trình cải cách tiền lương (T.Ư và địa phương) 30.906 tỷ đồng; các khoản kinh phí thực hiện cơ chế tự chủ tài chính và kinh phí đã giải ngân chờ thủ tục quyết toán theo chế độ 139.101 tỷ đồng.

Tiếp tục đà giảm của năm 2012 so với năm 2011, chi chuyển nguồn năm 2013 sang năm 2014 được KTNN xác nhận là 189.557 tỷ đồng (giảm 2.904 tỷ đồng so với năm 2012), bằng 14,8% tổng chi NSNN, trong đó: chi chuyển nguồn do chậm triển khai nhiệm vụ 19.215 tỷ đồng, bằng 10,1% tổng chi chuyển nguồn và bằng 1,5% tổng chi NSNN. Kết quả kiểm toán cho thấy tổng số chi chuyển nguồn có chiều hướng giảm cả về số tuyệt đối và tương đối, song chi chuyển nguồn ngân sách T.Ư lại tăng so với năm 2012 là 3.143 tỷ đồng (76.411 tỷ đồng/73.268 tỷ đồng); số chi chuyển nguồn do chậm triển khai nhiệm vụ giảm chưa nhiều.

Kết thúc niên độ tài chính 2014, chi chuyển nguồn năm 2014 sang năm 2015 tăng mạnh, lên tới 235.506 tỷ đồng, bằng 17,6% tổng chi cân đối NSNN (năm 2013 là 14,8%, năm 2012 là 16,4%). Tuy nhiên, chi chuyển nguồn do chậm triển khai nhiệm vụ lại giảm mạnh so với năm 2012 và 2013. Cụ thể, chi chuyển nguồn do chậm triển khai nhiệm vụ năm 2014 là 14.580 tỷ đồng, bằng 6,2% tổng số chi chuyển nguồn và bằng 1,1% tổng chi cân đối NSNN.

Tình hình tương tự cũng diễn ra trong niên độ tài chính năm 2015, theo kết quả kiểm toán, chi chuyển nguồn năm 2015 sang năm 2016 là 236.564 tỷ đồng, bằng 15,7% tổng chi cân đối NSNN, trong đó chi chuyển nguồn do chậm triển khai nhiệm vụ là 14.541 tỷ đồng, bằng 6,15% tổng số chuyển nguồn và bằng 1% tổng chi cân đối NSNN.

Nhiều hạn chế, sai quy định trong chi chuyển nguồn

Theo KTNN, kết quả kiểm toán và đối chiếu số liệu chuyển nguồn năm 2012 cho thấy: một số Bộ, cơ quan T.Ư đề nghị xét chuyển nguồn chậm, sai so với quy định; Bộ Tài chính xét chuyển nguồn cho các đơn vị chưa đúng quy định tại Thông tư số 108/2008/TT-BTC ngày 18/11/2008 của Bộ Tài chính, quá thời gian (01/6/2013) quy định tại Công văn số 5319/BTC-NSNN ngày 2/5/2013.

Đáng chú ý, phần lớn các địa phương được kiểm toán có số chuyển nguồn năm 2012 giảm so với năm 2013 (cụ thể có 26/34 địa phương giảm; 8/34 địa phương tăng), song một số địa phương chuyển số dư dự toán không còn nhiệm vụ chi, không chuyển nguồn (để kết dư ngân sách) một số nhiệm vụ chi phải chuyển nguồn theo quy định 368 tỷ đồng; không chuyển nguồn (đưa vào quyết toán NSNN) một số khoản chi chưa đủ thủ tục, điều kiện quyết toán NSNN 105 tỷ đồng; chuyển nguồn qua nhiều năm 1.033 tỷ đồng (các khoản kinh phí hết nhiệm vụ chi chuyển nguồn qua nhiều năm 154,5 tỷ đồng, kinh phí có nhiệm vụ chi nhưng chưa thực hiện 32,4 tỷ đồng, dư tạm ứng kinh phí xây dựng cơ bản chuyển nguồn qua nhiều năm 846,7 tỷ đồng), dẫn đến chậm hoàn thành nhiệm vụ được giao, giảm hiệu quả sử dụng ngân sách.

Ngoài ra, trong tổng số chi chuyển nguồn năm 2012 sang năm 2013 của ngân sách T.Ư còn 383 tỷ đồng vốn đầu tư xây dựng chưa giải ngân của các dự án thuộc các Bộ, cơ quan T.Ư trong năm 2012 và các năm trước đã thu hồi theo quy định nhưng Chính phủ chưa có phương án phân bổ báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định.

Cho đến niên độ tài chính năm 2015, KTNN vẫn đưa ra những nhận xét, đánh giá tương tự. Cụ thể, qua kiểm toán cho thấy, một số Bộ, cơ quan T.Ư chuyển số dư kinh phí hết nhiệm vụ chi hoặc cấp thừa nhưng chưa thu hồi theo quy định 24,59 tỷ đồng; chuyển số dư dự toán và số dư tạm ứng 3.624,6 tỷ đồng đối với 37 Bộ, cơ quan T.Ư chậm so với quy định (sau ngày 15/3/2016).

Ngoài ra, việc đề nghị của một số Bộ, cơ quan T.Ư cũng như việc xét chuyển nguồn của Bộ Tài chính còn chậm; 37/46 địa phương số chi chuyển nguồn tăng so với năm trước, nhiều địa phương vẫn còn các khoản chi chuyển nguồn qua nhiều năm nhưng chưa thực hiện 753 tỷ đồng; một số địa phương chưa chuyển nguồn một số khoản kinh phí còn nhiệm vụ chi 773 tỷ đồng, bên cạnh đó, một số địa phương chuyển nguồn kinh phí đã hết nhiệm vụ chi 832 tỷ đồng.

Nhìn lại những năm trước đó, qua kiểm toán 35 địa phương năm 2013, KTNN cũng nêu rõ, số chi chuyển nguồn của 23/35 địa phương giảm và 12/35 địa phương tăng so với năm trước (trong đó có tỉnh Bình Định tăng 45%, Quảng Ninh 26%, Vĩnh Phúc 26%, Thanh Hóa 24%, Cao Bằng 21%...). Phát hiện tình trạng một số địa phương chuyển nguồn sai quy định, KTNN đã kiến nghị điều chỉnh 737,4 tỷ đồng (trong đó kiến nghị điều chỉnh tăng 413,7 tỷ đồng và giảm 323,7 tỷ đồng). KTNN cũng cho biết một số địa phương còn các khoản chi chuyển nguồn 396,2 tỷ đồng qua nhiều năm nhưng chưa được thực hiện (riêng tỉnh Tây Ninh 184,3 tỷ đồng; Quảng Ninh 121,3 tỷ đồng…).

Đánh giá về chi chuyển nguồn năm 2014, KTNN cũng kết luận, một số Bộ, cơ quan T.Ư chuyển số dư chậm so với quy định, chuyển số dư của hoạt động không còn nhiệm vụ chi, đề nghị xét chuyển nguồn chưa đúng quy định, KTNN đã kiến nghị hủy dự toán 54,6 tỷ đồng; số dư tạm ứng ngân sách T.Ư theo hợp đồng cho các dự án do các Bộ, cơ quan T.Ư quản lý chưa thu hồi đến hết năm 2014 là 5.728,1 tỷ đồng. Có 28/50 địa phương chi chuyển nguồn tăng so với năm trước, một số địa phương kinh phí còn nhiệm vụ chi chưa chuyển nguồn 7.132 tỷ đồng, các khoản chi chuyển nguồn qua nhiều năm nhưng chưa thực hiện 127 tỷ đồng.

PHÚC KHANG
Theo tuần báo số ra ngày 19/10/2017
Cùng chuyên mục
Kiểm toán về việc lập, giao dự toán và quản lý chi NSNN những năm qua - Kỳ cuối: Bất cập trong chi chuyển nguồn