Dự án Xây dựng công trình thủy điện Đồng Nai 5: Kỳ I - Nhiều kiến nghị liên quan đến dự toán, thanh quyết toán

Điều chỉnh tổng mức đầu tư cho phù hợp với thực tế

Dự án Xây dựng công trình thủy điện Đồng Nai 5 (Dự án thuộc nhóm A) được Hội đồng thành viên Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) phê duyệt đầu tư tại Quyết định số 1730/QĐ-HĐQT ngày 04/8/2009 và được điều chỉnh bổ sung tại Quyết định số 1737/QĐ-HĐTV ngày 27/7/2010. Tập đoàn TKV đã giao cho Tổng công ty Điện lực - TKV làm chủ đầu tư Dự án với mục tiêu khai thác thủy năng trên sông Đồng Nai để phát triển cung cấp cho hệ thống điện quốc gia và ngành công nghiệp khai thác sản xuất nhôm, bauxite trên địa bàn hai tỉnh Đắk Nông và Lâm Đồng. Công trình thủy điện Đồng Nai 5 được triển khai trên diện tích lưu vực 6.144 km2, trong đó, diện tích từ công trình thủy điện Đồng Nai 4 đến thủy điện Đồng Nai 5 là 1.621 km2. Theo quy mô đầu tư Dự án, dung tích toàn bộ hồ chứa là 106,331 triệu m3; dung tích hữu ích là 8,35 triệu m3; mực nước dâng bình thường là 288 m; mực nước chết là 286 m; mực nước lũ kiểm tra là 290,74 m. Dự án bao gồm 2 tổ máy với công suất lắp máy 150 MW; công suất đảm bảo 42 MW; điện lượng bình quân hằng năm là 616,45 triệu kWh.

Theo phê duyệt lần đầu, tổng mức đầu tư Dự án là 4.149,3 tỷ đồng, sau được điều chỉnh thành 6.111,4 tỷ đồng. Trong đó, chi phí xây dựng là 2.535,6 tỷ đồng; chi phí thiết bị 1.143 tỷ đồng; chi phí quản lý Dự án 33,1 tỷ đồng; chi phí tư vấn 156,7 tỷ đồng; chi phí khác (bao gồm cả chi phí lãi vay trong thời gian xây dựng) 1.241,8 tỷ đồng; đền bù giải phóng mặt bằng 85 tỷ đồng; dự phòng 916,1 tỷ đồng. Nguồn vốn đầu tư Dự án được phê duyệt với tỷ lệ 20% vốn tự có của Tổng công ty Điện lực - TKV và 80% vay vốn nước ngoài.

Liên quan đến công tác điều chỉnh, phê duyệt tổng mức đầu tư Dự án, KTNN nêu rõ, nguyên nhân là do các biến động tăng về nguyên vật liệu, máy thi công, chi phí nhân công phải điều chỉnh cho phù hợp với các quy định của Nhà nước. Do đó, chi phí xây dựng đã tăng 619,9 tỷ đồng; chi phí thiết bị tăng 242,7 tỷ đồng do tỷ giá USD tăng; chi phí lãi vay tăng 465,6 tỷ đồng do lãi suất biến động; chi phí quản lý dự án tăng 9,9 tỷ đồng theo hướng dẫn tại Quyết định số 957/QĐ-BXD ngày 29/9/2009 của Bộ Xây dựng; chi phí đền bù giải phóng mặt bằng tăng 75,5 tỷ đồng theo hướng dẫn của Chính phủ tại Nghị định số 69/2009/NĐ-CP; chi phí khác tăng 113,1 tỷ đồng; chi phí dự phòng tăng 444,3 tỷ đồng.

Qua kiểm toán cho thấy, chủ đầu tư và các đơn vị có liên quan đã cơ bản chấp hành theo các quy định của Luật Xây dựng và các nghị định của Chính phủ về quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình, quản lý chất lượng công trình và các văn bản sửa đổi, điều chỉnh, bổ sung về quản lý đầu tư và xây dựng được Nhà nước ban hành qua các thời kỳ thực hiện Dự án. Việc phê duyệt Dự án là phù hợp, tuân thủ theo Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia giai đoạn 2006-2015 có xét đến năm 2030 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Lập báo cáo, dự toán,nghiệm thu, thanh quyết toán còn bất cập

Chủ đầu tư đã thuê đơn vị tư vấn có năng lực thực hiện khảo sát địa chất, địa vật lý, thủy văn. Công tác khảo sát cơ bản đáp ứng chất lượng theo quy định hiện hành, làm cơ sở cho việc lựa chọn địa điểm xây dựng Dự án và lập báo cáo nghiên cứu khả thi. Tuy nhiên, Công ty Cổ phần Tư vấn xây dựng điện 2 đã thực hiện công tác khảo sát, đánh giá trữ lượng mỏ đá chưa chính xác dẫn đến thực tế khai thác không đáp ứng đủ khối lượng đá hộc cần thiết theo nhu cầu Dự án.

Cũng theo KTNN, Báo cáo đầu tư Dự án và Báo cáo đánh giá tác động môi trường của Dự án đã được thực hiện theo quy định. Tuy nhiên, công tác lập Dự án đầu tư còn thiếu nội dung đánh giá tác động ảnh hưởng đến an ninh, quốc phòng; nguồn vốn của Dự án chưa được tổ chức cho vay thẩm định phương án tài chính và phương án trả nợ. Mặc dù Dự án đã được hoàn thành bàn giao đưa vào vận hành tháng 12/2015 nhưng Quy trình vận hành hồ chứa đến thời điểm kiểm toán (tháng 5/2016) vẫn chưa được Bộ Công Thương phê duyệt. Để đáp ứng tiến độ đưa Dự án vào vận hành, khai thác trong khi chờ Bộ Công Thương phê duyệt, ngày 08/9/2015, Tổng công ty Điện lực - TKV đã phê duyệt Quy định tạm thời vận hành hồ chứa thủy điện Đồng Nai 5 khi chưa thực hiện thẩm định theo quy định. KTNN nêu rõ, công tác phê duyệt của chủ đầu tư là không đúng thẩm quyền.

Liên quan đến công tác lập, thẩm định, phê duyệt thiết kế và dự toán các hạng mục, gói thầu, KTNN đánh giá, về cơ bản đơn vị đã thực hiện đầy đủ, đúng trình tự theo quy định, phù hợp với thiết kế cơ sở và đảm bảo chất lượng. Khối lượng, đơn giá dự toán về cơ bản phù hợp với hồ sơ thiết kế kỹ thuật, hồ sơ thiết kế kỹ thuật thi công. Tuy nhiên, hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công một số hạng thuộc công trình chính của Dự án chưa nêu chỉ dẫn chi tiết cũng như không lập bảng thống kê khối lượng thép chồng, nối và thép biện pháp thi công hạng mục đập tràn gây khó khăn cho việc xác định khối lượng dự toán và thanh toán. Đơn vị cũng áp dụng sai đơn giá khi dự toán chi tiết các mẫu nhà ở cán bộ, nhà ở công nhân, nhà ăn… thuộc hạng mục Nhà tạm để ở và điều hành thi công số tiền 5,3 tỷ đồng; dự toán lập cho hạng mục sản xuất lắp dựng tấm chắn nước bằng tôn tráng kẽm, tấm thép không rỉ, khớp nối bằng đồng và một số hạng mục bê tông… số tiền 1,6 tỷ đồng.

Trong nghiệm thu, thanh quyết toán, KTNN phát hiện chủ đầu tư, Ban Quản lý Dự án (QLDA) đã nghiệm thu, thanh toán khối lượng vượt so với hồ sơ hoàn công giai đoạn: chưa giảm trừ khối lượng vữa liên kết tại hạng mục đổ bê tông RCC số tiền 3,4 tỷ đồng; khối lượng bê tông, lắp đặt dây leo thuộc hạng mục Nhà máy số tiền hơn 1 tỷ đồng; khối lượng đào đất, xúc đá hạng mục đường giao thông tuyến 2 số tiền 1,8 tỷ đồng; khối lượng làm mặt đường đá dăm nước hạng mục đường giao thông tuyến 3 số tiền 2,2 tỷ đồng; thanh toán vượt khối lượng so với hồ sơ nghiệm thu khối lượng đào hứng đổ đất và khối lượng làm mặt đường đá dăm thuộc hàng mục đường giao thông tuyến 3 số tiền 3,3 tỷ đồng.

Chủ đầu tư, Ban QLDA cũng đã nghiệm thu, thanh toán sai đơn giá, định mức, KTNN kiến nghị phải điều chỉnh giảm đơn giá vận chuyển số tiền 7,2 tỷ đồng và xác định các đơn vị đã vận dụng đơn giá chưa được phê duyệt để thanh toán mục bê tông cống dẫn dòng thuộc hạng mục Đê quây và cống dẫn dòng số tiền 6,9 tỷ đồng; không thực hiện giảm trừ chi phí bù chênh lệch vật liệu đã được tính trong đơn giá số tiền 11,2 tỷ đồng; vận dụng không đúng cự ly vận chuyển vật liệu và chi phí trung chuyển, vận chuyển nội bộ trong thanh toán bù giá cho hạng mục bù giá các tuyến đường số 2 và 3 số tiền 31,8 tỷ đồng... (Còn tiếp)