Đa dạng hóa các mô hình xét nghiệm, sàng lọc HIV
Xã hội - Ngày đăng : 09:45, 03/12/2018
(BKTO) - Việt Nam là quốc gia đầu tiên trong khu vực châu Á- Thái Bình Dương cam kết thực hiện mục tiêu 90-90-90 của Liên Hợp Quốc (90% người nhiễm HIV biết được tình trạng nhiễm của mình, 90% người nhiễm HIV được điều trị bằng thuốc kháng vi rút HIV (ARV), 90% số người đang được điều trị có tải lượng HIV ở mức thấp). Trong đó, xét nghiệm phát hiện HIV được coi là yếu tố đầu vào cho các mục tiêu 90-90-90.
Để đảm bảo thực hiện mục tiêu 90% người nhiễm HIV biết tình trạng HIV, ngành Y tế luôn chú trọng công tác truyền thông về lợi ích xét nghiệm và điều trị sớm HIV, quảng bá các dịch vụ xét nghiệm HIV để người dân dễ dàng lựa chọn và tiếp cận. Đặc biệt, trong 3 năm qua, Bộ Y tế đã mở rộng các mô hình xét nghiệm HIV tại cộng đồng, thực hiện đa dạng hóa các dịch vụ xét nghiệm sàng lọc HIV.
Cùng với xét nghiệm HIV lưu động tại các khu vực trọng điểm về HIV, Cục Phòng, chống HIV/AIDS đã triển khai xét nghiệm HIV không chuyên do các tổ chức cộng đồng thực hiện, tập huấn và nâng cao năng lực cho tổ chức cộng đồng về kỹ năng tư vấn và thực hiện các kỹ thuật xét nghiệm đơn giản. Các tổ chức cộng đồng sẽ tự tiếp cận nhóm nguy cơ cao để làm xét nghiệm HIV. Triển khai xét nghiệm HIV do nhân viên y tế thôn bản thực hiện. Lựa chọn các địa bàn trọng điểm về HIV, tập huấn cho nhân viên y tế thôn bản về kỹ năng tư vấn và thực kiện kỹ thuật xét nghiệm HIV đơn giản, những nhân viên y tế thôn bản sẽ tiếp cận những người có nguy cơ cao tại các làng bản của họ để thực hiện xét nghiệm sàng lọc HIV.
 |
| Ảnh minh họa |
Hình thức xét nghiệm HIV cho bạn tình, bạn chích của người nhiễm HIV bằng cách tư vấn cho người nhiễm HIV, hướng dẫn cho họ kỹ năng giới thiệu, mời bạn tình, bạn chích chung đi làm xét nghiệm HIV, hoặc cho phép nhân viên tiếp cận cộng đồng, hoặc nhân viên y tế tiếp cận bạn tình, bạn chích của họ để làm xét nghiệm HIV cũng được triển khai rộng rãi. Đồng thời, triển khai các hình thức xét nghiệm HIV theo mạng lưới của người nhiễm HIV; tiếp cận người nguy cơ cao thông qua mạng xã hội…
Song song đó, tiếp tục tăng cường dịch vụ xét nghiệm, phát hiện nhiễm HIV trong các cơ sở y tế, xét nghiệm HIV cho người có nguy cơ lây nhiễm HIV, tầm soát nhiễm HIV cho những người sống các địa bàn trọng điểm HIV và phụ nữ mang thai, sàng lọc HIV cho một số nhóm bệnh nhân thường có tỷ lệ nhiễm HIV cao như bệnh nhân lao, viêm gan B, C... Đẩy nhanh việc mở rộng dịch vụ xét nghiệm HIV cho các xã phường trọng điểm về HIV để cung cấp dịch vụ xét nghiệm HIV cho người dân thuận lợi nhất.
Đặc biệt, ngành y tế đã đầu tư trang thiết bị và nâng cao năng lực cán bộ phòng xét nghiệm tuyến huyện để mở rộng mạng lưới phòng xét nghiệm được phép khẳng định HIV tuyến huyện, đặc biệt là ở các huyện xa trung tâm tỉnh. Theo PGS, TS. Nguyễn Hoàng Long, việc mở rộng phòng xét nghiệm khẳng định tuyến huyện sẽ giúp rút ngắn thời gian trả kết quả xét nghiệm khẳng định, cải thiện tình trạng mất dấu người nhiễm HIV sau xét nghiệm HIV dương tính, tăng tỷ lệ kết nối thành công người nhiễm HIV đến cơ sở điều trị ARV; tăng cường chuyển gửi thành công người nhiễm HIV đến cơ sở điều trị thuốc kháng vi rút (ARV).
“Nhờ việc mở rộng thêm các loại hình các xét nghiệm tại cộng đồng cùng với tăng cường công tác xét nghiệm HIV trong các cơ sở y tế, nên số người người nhiễm HIV trong cộng đồng tiếp tục được phát hiện, ngày càng có người nhiễm HIV biết sớm tình trạng HIV và tham gia điều trị sớm ARV góp phần giảm nguy cơ lây nhiễm HIV trong cộng đồng”- ông Nguyễn Hoàng Long cho biết.
| Trong 9 tháng năm 2018, cả nước xét nghiệm phát hiện mới 7.497 trường hợp nhiễm HIV, số bệnh nhân chuyển sang giai đoạn AIDS là 2.514, số bệnh nhân tử vong là 1.436 trường hợp. Số người nhiễm mới HIV tập trung chủ yếu ở độ tuổi 16- 29 (38%) và 30- 39 (36%). Đường lây chủ yếu là quan hệ tình dục không an toàn (63%) và qua đường máu (23%). Tính đến hết tháng 9/2018, số người nhiễm HIV hiện được báo cáo đang còn sống là 208.750 trường hợp, lũy tích người nhiễm HIV tử vong được báo cáo là 98.519 trường hợp. |
N. KIM